Evet. İnternet’i hep Amerika’nın bir icadı ve sürdürülen en gelişmiş teknolojisi olarak duyduk ve öyle de devam edeceğini düşünüyoruz, haksız da sayılmayız.  Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Savunma Bakanlığı’nda 1969 yılında bilgisayarları birbirine bağlamak, doküman alışverişi yapmak için ARPANET (Gelişmiş Araştırma Projeleri Dairesi Ağı)’i askeri alanda kullanmak için atılım yaptı. Türkiye’de ise aynı sistem KARANET (Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait özel bir İnternet ağı) adıyla biraz daha geliştirilerek  world wide web ile sivil kullanıma açılarak gerçekleştiriliyor. Tabi bu mucize icat sadece bununla sınırlı kalmıyor, dünya üzerinde milyarlarca insanın iletişimini karşılamaya ve milyarlarca cihazın birbirine bağlanmasını sağlıyor. Son zamanlarda teknoloji yatırımlarıyla bir hayli gündemden düşmeyen Çin, İnternet’in gücünün farkına vararak tüm yatırımlarını ve ARGE çalışmalarını buna yöneltmiş durumda. Çin artık süper değil, siber süper güç olma yolunda hızla ilerliyor.

Bunlara sebep olan bazı konu başlıkları olarak;

• Yüksel teknoloji üretiminde dünya liderliği
• Küresel Çinli teknoloji şirketlerini çoğaltmak
• Küresel İnternet’in sağlanması ve mutlak hakimiyet
• Süper siber güç (Güvenlik)

Yazı başlığımızda gördüğünüz gibi eğer Çin tüm bunları sağlayacak olursa, günümüzde çokça duyduğumuz Çin malına İnternet’te eklenecek. Yani Çin Malı İnternet’i daha sık duymaya başlayacağız. Zaten atılımlar başladı. Çin menşeli teknoloji firmaları ülkelerde İnternet servis sağlayıcısı olma yolunda yatırımlara başladı. Bu büyük projenin küresel adı Dijital İpek Yolu.  Bize neleri çağrıştırdığını ve bu yolun sonunun nerelere varacağını az çok tahmin edebiliyor olmalısınız.

Zaten 2012 yılında göreve gelen Çin Lideri Xi’nin ilk icraatlarından biri yıllardır süreç geliştirmeyen bilim ve teknoloji kurulunu yeniden canlandırıp, kendisi de bizzat bu kurulun başına ataması oldu. Akabinde Siber Yönetim Ajansı’nı kurarak Çin Dijital Ekonomisini oluşturdu. Tabi Xi’nin en büyük arzusu teknoloji üretimi ve yönetiminde dışa bağımlı olmamak. Milli kalkınmada hedef aldığı Yapay zekâ, Quantum teknolojisi ve robotics alanlarına ciddi yatırımlar yapan, tüketime dayalı bir dünya düzeninde, üretime dayalı sistemi ile Çin’in nasıl bir başarı düzeyine ulaşacağı bilinmez; fakat bu sorunun cevabını görmek için önümüzde uzun zamanlar olduğunu söyleyemeyiz. Çünkü, en büyük süper güç olma noktasında Çin’in önünde bir engel kalmamış gibi gözüküyor! Tabi bunu bir tehlike olarak değil aslında mevcut düzeni yerinden oynatacak yeni önlemleri de beraberinde getirecek bir proje olarak tanımlayabiliriz. Mesela, sosyal medya ve gizlilik. Biliyoruz ki sosyal medya her geçen gün burnunu hayatımıza sokmaya devam ediyor. Çin geliştireceği yeni uluslararası kamu politikaları sayesinde kişisel bilgi güvenliği mağduriyeti yaşayan insanları ve kurumları da koruma altına almak ve bu konuda öncülük yapmak istiyor. Merkezi ve düzenleyici politikaları sayesinde Facebook, Instagram, Google, Apple vb. teknoloji şirketlerinin hayatımıza pervasızca girmelerinin önüne ancak bu şekilde geçilebilir. Gelişmelerin takipçisi olacak, Dijitalleşen dünyanın sinyallerini buradan duyurmaya devam edeceğiz.

Doğan TOPKAYA
29.08.2018